Tarihçe 29 Nisan 2025, 21:51
Kadışehri'nin Tarihçesi
Kadışehri ilçesinin kuruluşuna dair yeterli belge bulunmamakla birlikte, mevcut dokümanlar bu bölgenin tarihinin oldukça eski dönemlere dayandığını göstermektedir. İlçemizin güneyinde, Tunç Devri'ne ait olduğu belirlenen iki çatalhöyük ve tarım arazisi içinde bir yassıhöyük yer almaktadır. Bu höyükler, geçmiş bir medeniyetin izlerini taşımaktadır. 22 Kasım 1995 tarihinde, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun 1160 sayılı kararıyla bu höyükler sit alanı ilan edilmiş ve koruma altına alınmıştır.
Kadışehri’nin idari taksimat açısından 1904 yılında nahiye merkezi olduğu anlaşılmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde ise ilçe statüsüne sahip olduğu ve aynı zamanda bir ilim merkezi olarak kadıların ve alimlerin yetiştiği bilinmektedir. 1920-1930 yılları arasında faaliyet gösteren bir medresenin varlığı da belgelenmiştir. Medresenin başında Davut Karadavut adında bir müderris bulunmuş ve bu zatın Sivas Kongresi'ne, Zile sınırlarında yer alan tarihi Kesikköprü mevkii temsilcisi olarak katıldığı kaynaklarda yer almaktadır.
1921 yılında Kadışehri, Devecidağı adıyla ilçe yapılmış ve Tokat’a bağlanmıştır. Aynı dönemde bugünkü Çekerek ilçesi, Devecidağı’na nahiye merkezi olarak bağlanmıştır. Ancak, 1922 yılında bölgedeki asayiş sorunları nedeniyle Devecidağı ilçesi kaldırılmış, eski adı Hacıköy olan Çekerek, ilçe merkezi yapılmış ve Devecidağı buraya bağlanmıştır. 1926 yılında ise Devecidağı, Kadışehri adıyla yeniden ilçe statüsüne kavuşmuştur.
Bir süre ilçe olarak hizmet vermeye devam eden Kadışehri, bilinmeyen nedenlerle ilçe merkezi statüsünü kaybetmiş ve bugünkü adı Sorgun olan Köhne’ye bağlanmıştır. Kadışehri, idari olarak Sorgun ilçesine bağlı bir nahiye olarak kalmış, ilerleyen yıllarda ise Çekerek’e bağlanmıştır.
Cumhuriyetin ilanıyla birlikte 1935 yılında Kadışehri’nde bir ilkokul açılmış, 1950 yılında sağlık ocağı ve hayvan pazarı kurulmuş, daha sonra tarım kredi kooperatifi hizmete sunulmuştur. Dönemin resmi kurumları arasında Karakol Komutanlığı ve Nüfus Memurluğu da yer almaktadır.
1975 yılı nüfus sayımında Kadışehri’nin nüfusunun artmasıyla, 6 Haziran 1976 tarihinde belediye statüsü kazanmıştır. O dönemdeki genel nüfus sayımına göre nüfusu 2558’e ulaşmıştır. Kadışehri, 20 Mayıs 1991 tarih ve 20523 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan kanunla tekrar ilçe olma unvanına kavuşmuştur.
